Çàãóáè çà íàä 250 ìëðä. ëåâà ïðè÷èíÿâàò êàòàñòðîôèòå íà ñâåòîâíàòà èêîíîìèêà âñÿêà ãîäèíà

Àëåêñè Êåñÿêîâ - ñåêðåòàð íà Äúðæàâíî-îáùåñòâåíàòà êîíñóëòàòèâíà êîìèñèÿ ïî ïðîáëåìèòå íà áåçîïàñíîñòòà íà äâèæåíèåòî ïî ïúòèùàòà, ïðåäñòàâè Íàöèîíàëíàòà ñòðàòåãèÿ çà áåçîïàñíîñò íà äâèæåíèåòî, êîÿòî èìà çà öåë äà ñå ïðåäîòâðàòè î÷àêâàíèÿò ðúñò íà ïðîèçøåñòâèÿ ïðåç ñëåäâàùèòå ãîäèíè. Òîé ïîñî÷è, ÷å ïî äàííè íà Ñâåòîâíàòà çäðàâíà îðãàíèçàöèÿ, 1,3 ìëí. äóøè âñÿêà ãîäèíà çàãèâàò ïðè ïúòíè ïðîèçøåñòâèÿ, à ðàíåíèòå ñà 50 ìëí. Àêî íå ñå ïðåäïðèåìàò ìåðêè, ïðåç 2020 ã. óáèòèòå ïî ïúòèùàòà ùå áúäàò 1,9 ìëí., êàòî êàòàñòðîôèòå ñà ïðè÷èíà ¹1 çà ñìúðòòà íà ìëàäè õîðà ïî öåëèÿ ñâÿò. Òå ñà îñíîâíà ïðè÷èíà çà òðàâìèòå ïðè äåöàòà äî 5-ãîäèøíà âúçðàñò.  ðåçóëòàò íà ïúòíèòå èíöèäåíòè èêîíîìèêèòå ïðåç 2012 ã. ñà èìàëè çàãóáè â ðàçìåð íà 250 ìëðä. åâðî, à òðàâìèòå îò ÏÒÏ åæåäíåâíî ñà â òåæåñò íà çäðàâíàòà ñèñòåìà.

Òîé îáúðíà âíèìàíèå íà òîâà, ÷å êàòàñòðîôèòå ñà ïðè÷èíà çà ïðåæäåâðåìåííà ñìúðòíîñò, òðàéíî îñàêàòÿâàíå è ïðîäúëæèòåëíî áîëåäóâàíå. Ãîëÿìà ÷àñò îò ïúòíèòå ïðîèçøåñòâèÿ ñà ïðåäîòâðàòèìè, ïîä÷åðòà Êåñÿêîâ. Îñíîâíèòå öåëè, êîèòî ñòðàòåãèÿòà ñè ïîñòàâÿ, ñà áðîÿò íà æåðòâèòå ïî ïúòèùàòà äà ñå íàìàëè ñ 50% äî 2020 ã., à íà ðàíåíèòå – ñ 20 %.

Àêöåíòèðàíî áå íà òåæêèòå ñëó÷àè ñëåä êàòàñòðîôè, ïðè êîèòî ïúòíèêúò îñòàâà æèâ, íî ñúñ ìíîãî òåæêè óâðåæäàíèÿ. Ïî äàííè íà ÅÑ, íà åäèí çàãèíàë ñå ïàäàò ïî 4-ìà ñ òðàéíè óâðåæäàíèÿ, 10 òåæêî ðàíåíè è 40 ëåêî ðàíåíè, êîåòî ïúëíè ñîöèàëíàòà ñèñòåìà ñ îñàêàòåíè õîðà.  ðàìêèòå íà ÅÑ èìà íàìàëåíèå íà áðîÿ íà ðàíåíèòå, à Áúëãàðèÿ å çàöèêëèëà â òîâà îòíîøåíèå. Ïðè÷èíèòå ñå äúëæàò, ñïîðåä Êåñÿêîâ, íà ðàçëè÷èÿ â ïîâåäåíèåòî íà ó÷àñòíèöèòå â äâèæåíèåòî, â áåçîïàñíîñòòà íà àâòîìîáèëíèÿ ïàðê, â ïúòíàòà èíôðàñòðóêòóðà.

Ñïîðåä íåãî, ñå íàëàãà ïîäîáðÿâàíå íà îáðàçîâàíèåòî è óìåíèÿòà íà ó÷àñòíèöèòå â äâèæåíèåòî. Ïðè òîâà òðÿáâà äà ñå çàïî÷íå îò ñåìåéñòâîòî êàòî îùå ñëåä ðîäèëíèÿ äîì äåòåòî áúäå ïîñòàâåíî â ñòîë÷å â êîëàòà, ñëåä òîâà ñà äåòñêàòà ãðàäèíà, îáðàçîâàòåëíàòà ñèñòåìà.

Äàííèòå çà 2014 ã. ïîêàçâàò, ÷å çàãèíàëèòå ïî ïúòèùàòà ó íàñ ñà 660, îò êîèòî äåöàòà ñà 33, à ðàíåíèòå â íàé-íèñêàòà âúçðàñòîâà ãðóïà ñà íàä 1000. Ñðåä âúçðàñòíèòå íàä 64 ã. çàãèíàëèòå ñà 145, à ðàíåíèòå 1294. Òå ñà ïîñòðàäàëè îñíîâíî êàòî ïåøåõîäöè. Íàé-ìíîãî æåðòâè èìà ñðåä òåçè íà âúçðàñò 24-64 ãîäèíè – 394 óáèòè è 4942 ðàíåíè. Ñðåä óáèòèòå íà ïúòÿ íàé-ìíîãî ñà øîôüîðèòå – 325, 176 ñà áèëè ïúòíèöè, à 156 – ïåøåõîäöè. Äàííèòå ñî÷àò îùå, ÷å 474 ñà óáèòè â ëåêè àâòîìîáèëè. Äâå òðåòè îò òåæêèòå êàòàñòðîôè ñòàâàò â íàñåëåíèòå ìåñòà, êàòî áðîÿò íà çàãèíàëèòå å ïî-ìàëúê, çàùîòî áúðçî ìîæå äà ñå ðåàãèðà. Ñòàòèñòèêàòà ñî÷è îùå, ÷å âñåêè ÷åòâúðòè å çàãèíàë â ðåçóëòàò íà êàòàñòðîôà íà çàâîé. 40 % îò æåðòâèòå ñà çàãèíàëè ïðè êàòàñòðîôè â òúìíàòà ÷àñò íà äåíîíîùèåòî. Çàãóáàòà íà óïðàâëåíèå ïðè øîôèðàíå å îñíîâåí è íàé-ñúùåñòâåí ïðîáëåì ïðè êàòàñòðîôèòå. Íà âòîðî ìÿñòî å êîíöåíòðàöèÿòà íà âíèìàíèå.

Êåñÿêîâ îáúðíà âíèìàíèå è íà ò.íàð. ñåìåéíè êàòàñòðîôè, êàòî äàííèòå ñî÷àò, ÷å åäíà ÷åòâúðò îò óáèòèòå ñà ðîäíèíè íà âîäà÷èòå.  Òîé êîìåíòèðà è ò.í. ìàõëåíñêè êàòàñòðîôè, ïðè êîèòî âñè÷êè çíàÿò, ÷å íÿêîé îò ñúñåäèòå ïèå è å îïàñåí êàòî øîôüîð, íî ñè ìúë÷àò.

 ñïåøíèòå îòäåëåíèÿ çà òðè ãîäèíè ñà ïðåìèíàëè 30 õèëÿäè ñëó÷àÿ. Íàé –ãîëÿì å áðîÿò íà ÷åðåïíî ìîçú÷íèòå òðàâìè-10 000 . Ñëåäâàò ðàíåíèòå â îáëàñòòà íà ãðúäíèÿ êîø-4 000. Êàòàñòðîôà ïðè ñêîðîñò 140 êì/÷ ñå ðàâíÿâà íà ïàäàíå îò 77 ìåòðà, ïîñî÷è îùå òîé.

Àëåêñè Êåñÿêîâ äàäå ïðèìåðè îò ãðàäîâå â ðàçëè÷íè åâðîïåéñêè ñòðàíè, êúäåòî áåçîïàñíîñòòà íà äâèæåíèåòî ïî ïúòèùàòà ñå ïîâèøàâà ñ åâòèíè ñïîñîáè, êàòî äîïúëíèòåëíàòà ìàðêèðîâêà ïðåäè ïåøåõîäíà ïúòåêà, íàäïèñè íà ïúòÿ "Ïîãëåäíè íàäÿñíî", "Ïîãëåäíè íàëÿâî", "Ó÷èëèùå", êîèòî äà çàîñòðÿò âíèìàíèåòî íà øîôüîðèòå. ÍÄÒ